Hokjesdenken; ik word er gek van. Niet alleen dat anderen dat doen, irritant, maar ook omdat ik mijzelf erop betrap dat te doen.
Het is best logisch dat we dat doen, want door mensen in hokjes te plaatsen creëer je overzicht en heb je het idee de boel onder controle te hebben. Je creëert daardoor ook een bepaald verwachtingspatroon, je gaat dan voor mensen al invullen wat en hoe ze zullen denken over iets. Meestal gaat het ook wel op, daarom doen we dat natuurlijk ook. Het geeft je veiligheid, je denkt te weten wat je kunt verwachten.
Maar wat als je niet in een hokje past?
Mijn oudste zoon bijvoorbeeld, door hem zie ik dat hokjesdenken erg beperkend kan zijn. Hij wordt woensdag a.s. 7 jaar oud. Bij een kind van 7 heb je bepaalde verwachtingen, op wat voor een punt hij zal zijn in zijn leven.
Een kind van 7 zit in groep 3 (hij is van feb. 2009), kan inmiddels lezen, schrijven en rekenen, is in staat zich te redden in het verkeer (onder begeleiding), speelt met vriendjes op woensdagmiddag, heeft zijn zwemdiploma's of is daar mee bezig en is al jarenlang zindelijk natuurlijk.
Hoe anders ziet zijn leven eruit. L. is een vijfhoekje in een wereld van vierkantjes en is volledig zichzelf. Die puurheid, daar kan ik nog veel van leren.
Vooral bij de diagnose verstandelijke beperking heb ik ontzettend mijn best moeten doen om uit het hokjesdenken te stappen. Wij zijn ouders die allebei (hoger) opgeleid zijn, dat schept een bepaald verwachtingspatroon. Ook bij mijzelf. Ik dacht altijd dat dat ons niet zou overkomen.
Ouders zonder opleiding, tsja, dat zij een kind krijgen met een verstandelijke beperking, de appel valt niet ver van de boom toch?
Hoe fout en veroordelend dacht ik destijds. Vreselijk zelfingenomen als ik er nu op terug kijk, alsof een hoger niveau betekent dat je beter bent dan een ander. Toch is dat de maatschappij waar we in leven, kijk maar eens naar het aanmeldformulier voor de basisschool. Op basis van het niveau van ouders wordt er een inschatting gemaakt van de capaciteiten van het kind, het verwachtingspatroon ligt er al voordat het kind is gestart op de school.
Mijn depressie maakt het mij niet makkelijker, ik denk ontzettend zwart/wit. De nuance zie ik vaak niet, ik reageer extreem op alles. Links of rechts, altruïst of narcist, voor of tegen.
Gelukkig helpt psychotherapie, de therapeut weet mij altijd een spiegel voor te houden of de boel te ordenen voor mij.
Zwart/wit denken is een soort van zelfbescherming, het is ook een vorm van hokjesdenken. De valkuil is dat je andere mensen be-/ en veroordeelt en gaat invullen voor ze wat ze denken. Teleurstelling ligt dan op de loer, omdat er aan bepaalde verwachtingen niet voldaan wordt. Vaak is het zo dat die verwachtingen niet uitgesproken worden, je gaat er bij voorbaat al vanuit dat de ander op een bepaalde manier handelt/reageert.
Ik ben wel eens boos op W. omdat ik verwachtte dat hij iets zou doen en dat dus niet deed. Onuitgesproken verwachtingen, daar komen vooral teleurstellingen van. Communiceren is zó belangrijk, óók als je al 14 jaar bij elkaar bent. Dat leer je wel met een kind als L., duidelijkheid is van essentieel belang. Waar mijn jongste wel dingen aanvoelt, heeft mijn oudste met autisme dat totáál niet.
Een diagnose voor je kind zoeken, dat is ook wel hokjesdenken. Toch biedt dat mij vooral zekerheid, handvatten en een handleiding voor het gedrag en het brein van mijn zoon.
Wel ben ik bang dat we bepaalde verwachtingspatronen creëren, stimuleren we hem wel voldoende? Vragen we niet te weinig van hem, omdat hij nu naar een kinderdagcentrum gaat in plaats van naar een school? Kan het ook zo zijn dat een diagnose in die zin beperkend voor hem kan zijn?
Ik hoorde van een moeder een heel mooie term: Regenboogkind. Er zit een regenboog aan leeftijden in haar zoon namelijk, verbaal/performaal/emotioneel/motorisch zit er behoorlijk verschil in op welke leeftijd hij functioneert. De term autisme dekt de lading wat minder goed en zorgt bij een groot deel van de bevolking nog steeds voor het "Rain Man" effect; "Maar ze kunnen dan toch heel goed rekenen ofzo, die autisten?". Dat dat maar opgaat voor een klein deel van de autisten, het is namelijk een heel spectrum en Rain Man gaat over een "idiot savant", weet lang niet iedereen.
Zwart/wit denken zorgt ervoor dat je voor anderen gaat invullen wat ze denken/weten/doen/voelen en dus eigenlijk dat je (ver)oordeelt. Ik streef ernaar het los te laten en de nuance op te blijven zoeken. Zonder (ver)oordelen zullen er ook geen stigma's zijn en zul je minder teleurgesteld worden.
In plaats daarvan komt er verwondering en verbazing. Prachtig streven toch? De wereld zal vast een stuk mooier zijn als we dat allemaal gaan nastreven.
Het is best logisch dat we dat doen, want door mensen in hokjes te plaatsen creëer je overzicht en heb je het idee de boel onder controle te hebben. Je creëert daardoor ook een bepaald verwachtingspatroon, je gaat dan voor mensen al invullen wat en hoe ze zullen denken over iets. Meestal gaat het ook wel op, daarom doen we dat natuurlijk ook. Het geeft je veiligheid, je denkt te weten wat je kunt verwachten.
Maar wat als je niet in een hokje past?
Mijn oudste zoon bijvoorbeeld, door hem zie ik dat hokjesdenken erg beperkend kan zijn. Hij wordt woensdag a.s. 7 jaar oud. Bij een kind van 7 heb je bepaalde verwachtingen, op wat voor een punt hij zal zijn in zijn leven.
Een kind van 7 zit in groep 3 (hij is van feb. 2009), kan inmiddels lezen, schrijven en rekenen, is in staat zich te redden in het verkeer (onder begeleiding), speelt met vriendjes op woensdagmiddag, heeft zijn zwemdiploma's of is daar mee bezig en is al jarenlang zindelijk natuurlijk.
Hoe anders ziet zijn leven eruit. L. is een vijfhoekje in een wereld van vierkantjes en is volledig zichzelf. Die puurheid, daar kan ik nog veel van leren.
Vooral bij de diagnose verstandelijke beperking heb ik ontzettend mijn best moeten doen om uit het hokjesdenken te stappen. Wij zijn ouders die allebei (hoger) opgeleid zijn, dat schept een bepaald verwachtingspatroon. Ook bij mijzelf. Ik dacht altijd dat dat ons niet zou overkomen.
Ouders zonder opleiding, tsja, dat zij een kind krijgen met een verstandelijke beperking, de appel valt niet ver van de boom toch?
Hoe fout en veroordelend dacht ik destijds. Vreselijk zelfingenomen als ik er nu op terug kijk, alsof een hoger niveau betekent dat je beter bent dan een ander. Toch is dat de maatschappij waar we in leven, kijk maar eens naar het aanmeldformulier voor de basisschool. Op basis van het niveau van ouders wordt er een inschatting gemaakt van de capaciteiten van het kind, het verwachtingspatroon ligt er al voordat het kind is gestart op de school.
Mijn depressie maakt het mij niet makkelijker, ik denk ontzettend zwart/wit. De nuance zie ik vaak niet, ik reageer extreem op alles. Links of rechts, altruïst of narcist, voor of tegen.
Gelukkig helpt psychotherapie, de therapeut weet mij altijd een spiegel voor te houden of de boel te ordenen voor mij.
Zwart/wit denken is een soort van zelfbescherming, het is ook een vorm van hokjesdenken. De valkuil is dat je andere mensen be-/ en veroordeelt en gaat invullen voor ze wat ze denken. Teleurstelling ligt dan op de loer, omdat er aan bepaalde verwachtingen niet voldaan wordt. Vaak is het zo dat die verwachtingen niet uitgesproken worden, je gaat er bij voorbaat al vanuit dat de ander op een bepaalde manier handelt/reageert.
Ik ben wel eens boos op W. omdat ik verwachtte dat hij iets zou doen en dat dus niet deed. Onuitgesproken verwachtingen, daar komen vooral teleurstellingen van. Communiceren is zó belangrijk, óók als je al 14 jaar bij elkaar bent. Dat leer je wel met een kind als L., duidelijkheid is van essentieel belang. Waar mijn jongste wel dingen aanvoelt, heeft mijn oudste met autisme dat totáál niet.
Een diagnose voor je kind zoeken, dat is ook wel hokjesdenken. Toch biedt dat mij vooral zekerheid, handvatten en een handleiding voor het gedrag en het brein van mijn zoon.
Wel ben ik bang dat we bepaalde verwachtingspatronen creëren, stimuleren we hem wel voldoende? Vragen we niet te weinig van hem, omdat hij nu naar een kinderdagcentrum gaat in plaats van naar een school? Kan het ook zo zijn dat een diagnose in die zin beperkend voor hem kan zijn?
Ik hoorde van een moeder een heel mooie term: Regenboogkind. Er zit een regenboog aan leeftijden in haar zoon namelijk, verbaal/performaal/emotioneel/motorisch zit er behoorlijk verschil in op welke leeftijd hij functioneert. De term autisme dekt de lading wat minder goed en zorgt bij een groot deel van de bevolking nog steeds voor het "Rain Man" effect; "Maar ze kunnen dan toch heel goed rekenen ofzo, die autisten?". Dat dat maar opgaat voor een klein deel van de autisten, het is namelijk een heel spectrum en Rain Man gaat over een "idiot savant", weet lang niet iedereen.
Zwart/wit denken zorgt ervoor dat je voor anderen gaat invullen wat ze denken/weten/doen/voelen en dus eigenlijk dat je (ver)oordeelt. Ik streef ernaar het los te laten en de nuance op te blijven zoeken. Zonder (ver)oordelen zullen er ook geen stigma's zijn en zul je minder teleurgesteld worden.
In plaats daarvan komt er verwondering en verbazing. Prachtig streven toch? De wereld zal vast een stuk mooier zijn als we dat allemaal gaan nastreven.
Reacties